مهندسین عمران مسئولیت طراحی و اجرای ساختمان‌ها و زیرساخت‌هایی مثل جاده‌ها، تونل‌ها، پل‌ها و سدها را بر عهده دارند و این رشته، یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی به حساب می‌آید. در حال حاضر موقعیت‌های استخدام مهندسی عمران در جهان وضعیت بسیار خوبی دارد و سازمان‌ها و شرکت‌های زیادی به استخدام مهندس عمران نیاز دارند.
رشته مهندسی عمران یکی از پرطرفدارترین رشته‌های مهندسی در دانشگاه است و گرایش‌های بسیار متعددی دارد. از آنجا که هر کدام از این گرایش‌ها، کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارند؛ سازمان‌های بسیاری به استخدام مهندس عمران نیاز دارند..
در این مقاله جاب ویژن قصد داریم در مورد شرایط استخدام مهندس عمران و همچنین تحصیلات و مهارت‌های مورد نیاز مهندسی عمران، شرایط کاری این گروه شغلی و آینده کاری مهندسی عمران صحبت کنیم تا دید بهتری از این حوزه کاری به دست بیاورید.
چه گرایش‌‌هایی برای این رشته مهندسی وجود دارد و کدام را باید انتخاب کنیم؟
شما با داشتن مدرک کارشناسی در هر کدام از گرایش‌های مهندسی عمران می‌توانید برای اکثر موقعیت‌های دعوت به همکاری مهندسی عمران، رزومه ارسال کنید. به علاوه، حداقل مدرک تحصیلی لازم برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، مدرک کارشناسی عمران است.
مهندسی عمران به تحصیلات دانشگاهی نیاز دارد و موفقیت در این حوزه، کاملا در گروی تحصیلات در مقاطع لیسانس و بالاتر و البته، تجربه و مهارت عملی است. مهم‌ترین مقطع تحصیلی عمران برای ورود به بازار کار، مقطع کارشناسی است.
در ادامه با گرایش‌های مختلف رشته‌ی مهندسی عمران در مقطع کارشناسی، آشنا می‌شویم:
گرایش مهندسی عمران
گرایش مهندسی عمران، اصلی‌ترین گرایش مهندسی عمران در مقطع لیسانس، است. در صورتی که در این رشته تحصیل کنید دو گزینه پیش رو خواهید داشت: می‌توانید بلافاصله بعد از پایان تحصیل وارد بازار کار شوید و هم برای ادامه تحصیل در اکثر گرایش‌های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد، آماده خواهید بود. در صورتی که هنوز در مورد مسیر تحصیلی و شغلی خود پس از پایان دوره‌ی لیسانس تصمیم قطعی نگرفته‌اید، بهتر است که وارد گرایش عمران شوید. این کار به شما در انتخاب مسیر تحصیلی و حرفه‌ای کمک زیادی میکند.
گرایش مهندسی نقشه‌برداری
یکی دیگر از گرایش‌های مهندسی عمران که بازار کار بسیار خوبی دارد مهندسی نقشه‌برداری است. مهندسین نقشه‌برداری، مکان دقیق اجرای پروژه را مشخص می‌کنند و آن را از نظر ویژگی‌های زمین‌شناسی بررسی می‌کنند. همچنین ایمنی بسیاری از سازه‌های حساس مثل پل‌ها، بر عهده مهندسین نقشه‌برداری قرار دارد. یکی از کارهای اصلی مهندسین نقشه‌برداری، کاهش حداکثری نیاز به استفاده از زمینهای دارای مالکیت خصوصی در پروژه‌های عمومی است.
زیرشاخه علوم مهندسی
علوم مهندسی به عبارتی، گرایش پایه مهندسی عمران به حساب می‌آید. در صورتی که علاقه‌مند به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر مهندسی عمران باشید، بهتر است که از گرایش علوم مهندسی شروع کنید. همچنین، اگر قصد دارید بلافاصله بعد از دوره لیسانس وارد بازار کار شوید، این رشته چندان برای شما کارآمد و مناسب نخواهد بود.
زیرشاخه مهندسی اجرایی عمران
هر سازمانی که در زمینه ساختوساز فعال باشد، به استخدام مهندس عمران با گرایش مهندسی اجرایی عمران حتما نیاز پیدا خواهد. کار اصلی مهندس اجرایی عمران، نظارت بر اجرای صحیح پروژه‌های ساختوساز است. در صورتی که می‌خواهید بلافاصله بعد از پایان دوره کارشناسی، وارد بازار کار شوید، این گرایش برای شما گزینه‌ای بسیار عالی است و بازار کار بسیار خوبی دارد.
چطور می‌توانیم در رشته عمران موفقیت بیشتری کسب کنیم؟
برای اینکه به یک مهندس عمران تبدیل شوید، باید در یکی از گرایش‌های این رشته در کارشناسی یا بالاتر، فارغ‌التحصیل شوید.
هرچند با مدرک لیسانس عمران به ویژه گرایش عمران می‌توانید وارد بازار کار شوید و شغل مناسبی پیدا کنید؛ اما، اگر به زمینهای خاص علاقمند باشید می‌توانید به تحصیلات خود در مقاطع بالاتر ادامه دهید تا در آینده، شغلی تخصصی‌تر و احتمالا با درآمد بالاتر پیدا کنید. به عنوان مثال، اگر به حوزه محیط زیست علاقه دارید، می‌توانید در گرایش مهندسی محیط زیست، تحصیلاتتان را ادامه دهید.
البته برای بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران مثل نقشه‌کشی، می‌توان با مدرک کاردانی نیز وارد بازار کار شد. با این حال، حداقل مدرک تحصیلی مورد نیاز برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، کارشناسی است.پس از پایان تحصیلات باید برای آگهی‌های استخدام مهندس عمران بدون سابقه کار، رزومه ارسال کنید؛ البته اکثر این مشاغل، در سطح کارآموزی هستند و معمولا دستمزد چندان بالایی ندارند.
با کسب سابقه کار کافی می‌توانید در آزمون نظام مهندسی شرکت کنید و با دریافت پروانه اشتغال نظام مهندسی، شانس خود را برای پیدا کردن موقعیت شغلی بهتر، افزایش دهید. به ازای هر چند سال سابقه کار، اعتبار پروانه نظام مهندسی شما بالاتر می‌رود و می‌توانید روی پروژه‌های بزرگ‌تر و پردرآمدتری کار کنید.
نرم افزارهای کاربردی و تخصصی رشته عمران
در حوزه مهندسی عمران نرم افزارهای متعددی وجود دارد که برای انجام امور مختلف ضروری هستند و هر مهندس عمران باید کار با آنها را بلد باشد. برخی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین نرم افزارهای مهندسی عمران عبارتند از:
- اتوکد
- مایکروسافت اکسل
- HEC-RAS
- Microsoft Project
- Microsoft Access
- ETABS MATE؛ بهترین نرم افزار نقشه کشی سازه
- FlowMaster
- MicroStation
- نرم افزار ETABS
- ArcGIS
- Bluebeam Revu
- Revit
- HY-8
- Google Earth
- STAAD Pro
جمع‌بندی
وضعیت و شرایطاستخدام رشته مهندسی عمران به ویژه در کشورهای در حال توسعه مثل کشور خودمان بسیار خوشبینانه است و در سال‌های آینده نیز همچنان روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد. به طور کلی حداقل مدرک مورد نیاز برای اکثر مشاغل همران، کارشناسی می‌باشد؛ هرچند در بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران می‌توان با مدرک کاردانی وارد بازار کار شد.
شرایط استخدام مهندسی عمران، علاوه بر تحصیلات، شامل تجربه و سابقه کاری و مهارت عملی بالا نیز هست. بنابراین، پس از پایان تحصیلات باید چند سالی را به عنوان کارآموز فعالیت کنید تا تجربه کاری خوبی کسب کنید. با این حال، یک مهندس عمران که علاوه بر تحصیلات، تجربه و مهارت‌های عملی خوبی داشته باشد می‌تواند درآمد بسیار بالایی از این شغل داشته باشد.
درآمد و فرصت استخدام مهندس عمران با افزایش تجربه و افزایش اعتبار پروانه اشتغال نظام مهندسی، افزایش پیدا میکند و مهندسین باتجربه و باسابقه، نهایتا می‌توانند به عنوان مدیر پروژه‌های عمرانی به کار گرفته شوند.
وظایف و مهارت‌های شغلی لازم برای استخدام برنامه نویس جاوا