این روزها کهبه خاطر تورم، فشارهای اقتصادی و بیماری کرونا، بسیاری از کسب و کارها مجبور به تعدیل یا اخراج کارکنان خود شدهاند؛ کارگران و کارمندان بیشتر از قبل با معضل «بیکاری» دست به گریبان هستند. در این وضعیت شاید قانون بیمه بیکاری تامین اجتماعی و حمایتی که از کارگران میکند تنها امیدی است که این افراد برای گذران زندگی به آن چشم دوختهاند.
قانون بیمه بیکاری در سال ۱۳۶۹ و در بحبوحه جنگ تصویب شد و هدف از آن، حمایت و پشتیبانی از کارگران برای ادامه زندگی و تامین مایحتاج روزانه بوده است. درست است که در بسیاری از مواقع این خود شما هستید که تصمیم به استعفاء یا قطع همکاری با سازمان میگیرید؛ اما در برخی موارد، سازمانی که در آن استخدام شدهاید بدون میل و رغبت شما و بهصورت یک طرفه اقدام به خاتمه همکاری میکند. قطع منبع درآمد تا پیدا کردن استخدام در شغل جدید و فشارهای اقتصادی و از سوی دیگر فشارهای روانی ناشی از این اتفاق ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدی در زندگی افراد شوند.
بیمه بیکاری، راهکاری است که برای این شرایط دشوار در نظر گرفته شده و به کاهش فشار اقتصادی و روانی کمتر به فرد بیکار شده کمک میکند. در این مقاله جاب ویژن به شرایط دریافت این کمک هزینه، نحوه پیگیری و ثبت نام، مبلغ پرداختی و… پرداختهایم.
قانون بیمه بیکاری و تعریف بیکار
وقتی شما در سازمانی استخدام میشوید؛ ماهیانه درصد کمی از حقوق شما به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز میشود. البته کارفرما نیز باید مبلغی را ماهیانه و برای هر کارمند به این سازمان پرداخت کند.به این ترتیب، علاوه بر اینکه میتوانید هنگام دریافت خدمات درمانی از دفترچه بیمه تامین اجتماعی استفاده کنید؛ موقع بیکاری و بازنشستگی هم مقرری ماهانه دریافت خواهید کرد. بنابراین هنگام امضای قرارداد همکاری با سازمانها، حتما بر رد شدن حق بیمه اصرار کنید.
در قانون کار، بیکار به کارگری گفته میشود که بدون میل و اراده خود کارش را از دست داده باشد. بنابراین اگر سابقه بیمه دارید و از طرف کارفرما به شما اعلام شده که همکاری با شما خاتمه پیدا کرده؛ واجد شرایط برای دریافت مقرری بیکاری هستید. البته برای دریافت بیمه بیکاری باید درخواست خود را سریعا ثبت نموده و پیگیر مراحل قانونی باشید. در صورتی که تقاضای شما پذیرفته شد؛ تا مدت زمان مشخصی، هر ماه مبلغی به حسابتان واریز میشود.
بیمه بیکاری به چه افرادی داده میشود؟
هر پرونده بیمه بیکاری توسط کارشناسان مربوطه مورد بررسی قرار میگیرد و هر ماه هم بازرسان سازمان به آدرس ثبت شده شما سرکشی خواهند کرد تا از حضور شما در خانه و عدم اشتغال، اطمینان حاصل کنند. با این حال، شرایط و قوانین کلی برای دریافت حق بیمه بیکاری عبارتند از:
- تابعیت ایرانی داشته باشید. قانون بیمه بیکاری شامل حال مهاجران و افرادی که تابعیت غیر ایرانی دارند؛ نمیشود.
- بهصورت غیر خودخواسته کارتان را از دست داده باشید. طبق قانون، اگر تغییرات ایجاد شده در محل کار، منجر به از بین رفتن واحد صنعتی یا تعدیل نیرو بشود یا به دلیل وقوع حوادث غیرمترقبه (سیل، زلزله، بیماری کرونا و…) بیکار شوید؛ میتوانید از این امکان استفاده کنید.
- حداقل یک سال سابقه بیمه داشته باشید. البته بر اساس قانون کار، داشتن شش ماه سابقه بیمه کافی است؛ اما طبق تجربه، داشتن یک سال سابقه کار برای دریافت مبلغ بیمه بیکاری ضروری به نظر میرسد. البته اگر وقوع حوادث غیرمترقبه باعث بیکاری شما بشود؛ نیازی به شش ماه سابقه بیمه ندارید و با گذشت هر میزان از زمان شروع به کار و سابقه بیمه، میتوانید برای دریافت این مبلغ درخواست بدهید.
چطور برای دریافت بیمه بیکاری درخواست بدهیم؟
برای دریافت این مبلغ، قبل از هرچیز باید در سامانه جامع روابط کار حساب کاربری ایجاد کنید؛ سپس برای احراز هویت به پیشخوان دولت یا شعب بانک رفاه کارگران مراجعه کنید. بعد از احراز هویت مدارک موردنیاز را در سامانه بیمه بیکاری بارگذاری کرده و در خواست خود را تکمیل کنید. برای پیگیری پرونده بیمه بیکاری هم میتوانید به این سامانه مراجعه کرده و از مسیر گزارشهای کارگری- بیمه بیکاری، وضعیت درخواستتان را پیگیری کنید. هر گونه نقص در مدارک یا سایر مشکلات پرونده شما در این قسمت به شما نمایش داده میشود.به یاد داشته باشید که برای دریافت مبلغ بیمه بیکاری، حتما باید در بانک رفاه کارگران حساب باز کرده باشید.
مبلغ بیمه بیکاری تا چه زمانی به بیمه شده پرداخت میشود؟
مدت زمانی که بیمه بیکاری به شما پرداخت میشود بر مبنای مدت سابقه بیمه و مجرد یا متاهل بودن شما، متفاوت است. طبق قانون، با داشتن سابقه بیمه بعد از شش ماه، این وجه را دریافت خواهید کرد؛ در حالی که قبلا اشاره شد که معمولا بعد از داشتن یک سال سابقه، واجد شرایط دریافت بیمه هستید. همچنین حداقل و حداکثر مدت دریافت این وجه، ۶ و ۵۰ ماه خواهد بود.
البته لازم به ذکر است مدت زمانی که بیمه بیکاری دریافت میکنید نیز بهعنوان سابقه بیمه برای شما در نظر گرفته میشود. البته مبالغ و مزایایی مثل عیدی، سنوات و ... که معمولا کارفرما موظف است پرداخت کند را دریافت نخواهید کرد.
جمعبندی
بسیاری از کارگران و کارمندان بخش خصوصی به دلایل مختلف ممکن است کار خود را از دست بدهند. گاهی خود شخص در این امر دخیل است؛ اما بسیاری از مواقع، بیکاری بهصورت ناخواسته و از سوی کارفرما رخ میدهد. در این شرایط، فشار اقتصادی همراه با فشار روانی ناشی از اخراج، شرایط ناگواری برای فرد بیکار ایجاد میکند.اما به موجب قانون بیکاری، اگر سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید و بدون میل و اراده خود کارتان را از دست بدهید؛ میتوانید تا مدت زمانی مشخص، ماهیانهای مبلغی به عنوان حقوق بیکاری دریافت کنید.مبلغ بیمه و مدت زمان پرداخت آن به عواملی مثل سابقه بیمه شما بستگی دارد.
شیوع بیماری همه گیر کرونا و تعطیلی بسیاری از مشاغل هم بهعنوان یکی از مصادیق و شرایط دریافت حق بیمه بیکاری شناخته میشود. بنابراین در صورتی که این بیماری موجب بیکار شدن شما شده؛ میتوانید درخواست خود برای دریافت این کمک هزینه را ثبت کنید.
در این مقاله از جاب ویژن در مورد بیمه بیکاری، شرایط دریافت آن و نحوه ثبت نام آن صحبت کردیم. دریافت این کمک هزینه میتواند کمک زیادی به شرایط زندگی شما در ایام بیکاری کند تا با آرامش بیشتری به دنبال موقعیت شغلی بعدی و استخدام بگردید.